K ME 27/7/2554

การรบกวนสมดุล และ หลักของเลอ ชาเตอลิเอ

ระบบที่อยู่ในสภาวะสมดุลแล้วก็อาจถูกปัจจัยภายนอก เช่น ความเข้มข้น อุณหภูมิ และความดัน ซึ่งปัจจัยต่างๆเหล่านี้ทำให้ระบบเสียสมดุล ดังนั้นเพื่อที่จะให้ระบบเข้าสู่สมดุลอีกครั้งระบบจะต้องมีการปรับตัวเพื่อเข้าสู่สภาวะสมดุลอีกครั้ง

นักวิทยาศาสตร์ชาวฝรั่งเศส ชื่อเต็มๆ คืออองรี ลุย เลอ ชาเตอลิเอ (Henri Louis Le Chatelier) แกเกิดเมื่อ ปี ค.ศ. 1850 เริ่มต้นการทำงานด้วยการเป็นวิศวกรเหมืองแร่ ก่อนจะมาเอาดีด้านเคมี ด้วยนิสัยที่ชอบคนคว้าและช่างสงสัยทำลุงแกมีผลงานด้านเคมีที่เป็นประโยชน์ต่อนักเคมีรุ่นต่อๆมาอีกมากมาย

ปัจจัยที่รบกวนสมดุล

การเปลี่ยนแปลงความเข้มข้นของสารตั้งต้นหรือผลิตภัณฑ์

  เพิ่มเกิดปฏิกิริยาตรงข้ามกับสารที่เติมลดไป

  ลดเกิดปฏิกิริยาทางเดียวกับสารที่เติมลดไป

ค่าคงที่สมดุลใหม่เท่ากับสมดุลเดิม(Tเท่าเดิม)

การเปลี่ยนแปลงความดัน PV=nRT

Pแปรผันกับ1/V  n และ T

การลดV หรือเพิ่ม P ทำให้สมดุลเลื่อนไปด้านที่มีจำนวนโมลของแก๊สน้อยกว่า 

การเพิ่มV หรือลด P ทำให้สมดุลเลื่อนไปด้านที่มีจำนวนโมลของแก๊สมากกว่า

เปลี่ยนแปลง T

เป็นตัวทำให้ค่าKเปลี่ยน

ดูที่ ปฏิกิริยาดูดความร้อน ยิ่งเพิ่มTปฏิกิริยายิ่งไปข้างหน้ามาก

      ปฏิกิริยาคายความร้อน ยิ่งลดT ปฏิกิริยายิ่งไปข้างหน้ามาก

K ME 10/6/2554 (จากexteen)

ปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

ปัจจัย

1.  ชนิดของสารตั้งต้น

สารตั้งต้นแต่ละชนิด จะมีความสามารถเกิดปฏิกิริยาเคมี ที่แตกต่างกันเมื่อเทียบกันด้วย 1 ต่อ 1 mol

2.  ความเข้มข้นของสารตั้งต้น

 ปฏิกิริยาโดยส่วนมากจะเกิดได้เร็วมากขึ้น ถ้าหากเราใช้สารตั้งต้นมีความเข้มข้นมากขึ้น

 3.  เพิ่มอุณหภูมิ

 จะเป็นการเพิ่มพลังงานจลน์ให้แก่อนุภาคของสารทำให้อนุภาคของสารเคลื่อนที่ได้เร็วขึ้น จึงช่วยเพิ่มโอกาส

ในการชนกันของอนุภาคมากขึ้น

4.  พื้นที่ผิวของสารตั้งต้น

ทำให้โอกาสที่สารจะสัมผัสกันมากขึ้น

5.  ความดัน

เนื่องจากการเพิ่มความดันจะช่วยทำให้โมเลกุลของแก๊สเข้าอยู่มาอยู่ใกล้ชิดกันมากขึ้น จึงมีโอกาสชนกันและเกิดปฏิกิริยาเคมีมากขึ้น

K ME 6/7/2554

พิสูจน์

Kp = Kc (RT) ^{Delta n}

จาก

PV = nRT

P = nRT/V

P = MRT

Kp = [MbRT] ^b / [MaRT] ^a

Kp =(RT ^b / RT ^a )([Mb] ^b / [Ma] ^a)

Kp =RT ^b-a Kc

ดังนั้น

Kp=KcRT ^b-a